Borsada hisse senedi fiyatlarýnýn tarihinin en düþük seviyesine gerilediðini belirten ÝMKB Baþkaný Hüseyin Erkan, bu durumun 2009'da fýrsat yaratacaðýný ve dünyadaki toparlanmanýn Türkiye'de hýzlý alýmlara neden olacaðýný söyledi.

Ýstanbul Menkul Kýymetler Borsasý Baþkaný (ÝMKB) Baþkaný Hüseyin Erkan, hisse senedi piyasasýnda fiyatlarýn ne kadar ucuzladýðýný gösteren fiyat/kazanç oraný açýsýndan tarihin en düþük seviyelerine inildiðini ve yabancýlarýn da önemsediði bu temel veriye baðlý olarak 2009'da yükseliþ beklediðini söyledi. Erkan, ÝMKB'de 2008 yýlýnda düþüþün TL bazýnda yüzde 51, dolar bazýnda ise yüzde 62,5 civarýnda olduðunu hatýrlatarak, "2009'da bu kadar düþüþ öngörmüyorum ve olacaðýný da tahmin etmiyorum. Zaten fiyat/kazanç oranlarýnda tarihin en düþük noktasýna gelmiþ durumdayýz" dedi. Fiyat/kazanç oraný, bir þirketin hisse senedi fiyatýnýn, hisse baþýna kârýnýn kaç katý olduðunu gösteriyor. Bu oranýn düþük olmasý, þirketin hisse fiyatýnýn düþük kaldýðý þeklinde yorumlanýyor.

Ciddi yabancý çýkýþý yok
ÝMKB'de bugüne kadar ortalama 13-15 olan fiyat/kazanç oranýnýn 4.8'e indiðini, bu oranýn geliþen piyasalarda 7.5, geliþmiþ piyasalarda ise 9 ile 10 arasýnda olduðunu kaydeden Erkan, "Dolayýsýyla biz hepsinden daha düþük bir rakama geldik. Bu demektir ki Türkiye'de temel verilere göre fazla satýþ olmuþ. Bu 4.8 oraný ÝMKB'nin tarihindeki en düþük ortalama" diye konuþtu. ÝMKB verilerine göre 2006 sonunda 22 olan fiyat/kazanç oraný 2007'de 12 olarak gerçekleþti. ÝMKB'de 2008'de 4.8'lik oranýnýn ardýndan en düþük fiyat/kazanç ortalamasý 4.97 ile 1988 yýlýnda oluþmuþtu.
Fiyat/kazanç için tapýlan hesaplamada 2008 dokuz aylýk bilançolarýnýn esas alýndýðýný, ancak yýl onu bilançolarýna göre de bu oranýn çok fazla deðiþmeyeceðine deðinen Erkan, "Bu ciddi bir temel ve cazip bir veri" dedi. Bu oranýn düþük olmasýnýn alým fýrsatý yaratacaðýný söyleyen Erkan, þu bilgileri verdi: "Bunu gören yabancý da Türkiye'den çýkmýþ deðil, zaten çok fazla net çýkýþ olmadý. Hisse senedi piyasasýnda yüzde 71'e kadar çýkan yabancý aðýrlýðý yüzde 67 civarýnda. Dolayýsýyla yabancý, Türkiye'ye güveniyor ve bu temel verilere güvendiði için Türkiye'den çýkmýyor. Global krizdeki düzelmenin ardýndan Türkiye'deki iyileþmenin daha iyi olacaðýný düþündükleri için çýkmýyorlar. Satýcý geliyor ama alýcý da geliyor.

Trend yükseliþe dönüyor
"Piyasalar iniþli çýkýþlýdýr. Bu kadar düþüþün ardýndan mutlaka bir yükseliþ gelecektir" diyen Erkan, krizin sonuna yaklaþýldýðýný söyledi. Erkan, "Çünkü tüm dünyada tedbirler alýnmaya baþlandý. Bunlarýn devreye girmesiyle sonuçlarý da birkaç ay içinde görülecektir. Bu beklentiyle sermaye piyasalarý da yavaþ yavaþ düzelmeye baþladý. Nitekim son 2 haftadýr gerek yurtdýþýnda gerek Türkiye'de bir dönüþ baþladý. Bu hemen olacak deðil tabi iniþli çýkýþlý olacaktýr, ama genel trendin düzelmeye doðru gidileceðini tahmin ediyorum" açýklamasýnda bulundu.

Halka arzda kýsýr dönem
Halka arzlarla ilgili olarak 2001 yýlýndan bu yana sýkýntý yaþandýðýný ifade eden Erkan, "90'lý yýllarda yýlda 25 olan ortalama halka açýlan þirket sayýsý 2001'den bu yana 6'ya düþtü ve geçtiðimiz yýl 2 firma halka arz oldu" dedi. Türk Telekom'un halka arzýnýn yaklaþýk 2 milyar dolarlýk fon ile baþarýlý bir arz olduðunu ancak bunu baþka örneklerinin takip etmediðini hatýrlatan Erkan, "Halka arzlarýn 2009'da hemen hýzlanacaðýný tahmin etmiyoruz, olsa olsa ikinci yarýdan sonra dünyadaki düzelmeye paralel þirketlerimizin geleceðini tahmin ediyoruz" diye konuþtu. ÝMKB'de 2007 yýlýnda 9 þirket toplam 3 milyar 298 milyon dolarlýk halka arz gerçekleþtirdi. Geçen yýl ise Türk Telekom ve Euro Trend Yatýrým Ortaklýðý'nýn halka arzý yapýldý.
Erkan ayrýca 2009 yýlýnda, 2008'de baþlayan pek çok çalýþmanýn tamamlanýp devreye gireceðini söyleyerek uzun zamandýr konuþulan Geliþen Ýþletmeler Piyasasý'nýn (GÝP) Sermaye Piyasý Kurulu'ndan (SPK) onay çýkar çýkmaz çalýþmalarýnýn hýzlanacaðýný belirtti. Erkan, bu piyasada küçük ve orta büyüklükteki þirketlerin iþlem göreceðini ve halka arzý teþvik için detay ve maliyetlerin farklý olacaðýný kaydetti. Erkan, ayrýca þehir endeksleri çalýþmasýnýn sürdüðünü, vadeli iþlemler borsasýnda hisse senedine dayalý iþlemler için de hazýr olduklarýný sadece SPK'dan izin beklediklerini söyledi.


ÝMKB'NÝN 23 YILLIK
KARNESÝ
Yýl Endeks Piyasa Deðeri
(Milyon $) F/K Halka arz
(Bin $)
1986 1.71 938 5.07 -
1987 6.73 3.125 15.86 -
1988 3.74 1.128 4.97 -
1989 22.18 6.756 15.74 -
1990 32.56 18.737 23.97 985.311
1991 43.69 15.564 15.88 391.627
1992 40.04 9.922 11.39 94.424
1993 206.83 37.824 25.75 152.447
1994 272.57 21.785 24.83 270.480
1995 400.25 20.782 9.23 246.783
1996 975.89 30.797 12.15 167.922
1997 3451.26 61.879 24.39 420.377
1998 2597.91 33.975 8.84 383.348
1999 15208.21 114.271 37.52 87.413
2000 9437.21 69.507 16.82 2.809.532
2001 13782.76 47.689 108.33 243
2002 10369.92 34.402 195.92 56.467
2003 18625.02 69.003 14.54 11.252
2004 24971.68 98.073 14.18 482.575
2005 39777.70 162.814 17.19 1.743.964
2006 39117.46 163.775 22.02 930.502
2007 55538.13 289.986 12.16 3.298.307
2008 26864.07 118.292 4.80 1.876.834

ÝMKB Baþkaný Hüseyin Erkan, hisse senedi piyasasýnda fiyatlarýn ne kadar ucuzladýðýný gösteren fiyat/kazanç oraný açýsýndan tarihin en düþük seviyeler...