Hisse senedi piyasasýnda gerçekleþtirilen manipülatif iþlemlere karþý son iki yýldýr önemli kararlara imza atan Ýstanbul Menkul Kýymetler Borsasý’nda ( ÝMKB ) bugün tarihi bir gün. Borsa iþlemlerinin açýk, düzenli ve dürüst bir þekilde gerçekleþmesine aykýrý emir ve iþlemler ile bu nitelikteki emirleri veren veya iþlemleri yapan yatýrýmcýlara uygulanacak tedbirleri düzenleyen ‘Yatýrýmcý bazýnda tedbir düzenlemesi‘ bugün yürürlüðe giriyor.

Bu düzenlemeye göre kendinden kendine ve parçalanmýþ aktif emirlerle emir ileten ve iþlem gerçekleþtiren yatýrýmcýlara beþ aþamalý tedbir uygulanacak.

UYARI VE KÝMLÝK ALANI
ÝMKB ’nin belirli kriterlere göre piyasanýn saðlýklý iþlemesine aykýrý bulduðu bu iþlemleri 90 günlük dönemde en az üç kere yapan yatýrýmcýlar, ilk aþamada ÝMKB tarafýndan bilgilendirilecek. Radikal'in haberine göre, ÝMKB bu yatýrýmcýlara, iþlemlerinin borsa iþlemlerinin açýk, düzenli ve dürüst bir þekilde gerçekleþtirilmesine aykýrý özellik taþýdýðý konusunda bilgilendirecek.

Eðer bu yatýrýmcý bilgilendirilmesinin ardýndan 30 gün geçtikten sonra bu iþlemlerini tekrar devam ettirip 90 günlük sürede yine en az üç kere tekrar ederse, kimlik veya unvan bilgileri ilan edilip Kamuyu Aydýnlatma Platformu’nda duyurulacak.

PARAN KADAR AL, MALIN KADAR SAT!
Yatýrýmcý kimlik bilgilerinin ilan edildiði tarihten sonra 30 günlük süre içinde bu iþlemlerini en az üç kere tekrarlamasý durumunda, ilgili yatýrýmcýya tüm hisse senetlerinde geçerli olmak üzere 15 gün süreyle brüt takas uygulamasý getirilecek. Brüt takas uygulanan yatýrýmcýlarýn kimlik ve unvan bilgileri ile tedbirin uygulanma süresi ilan edilip KAP’ta duyurulacak.

Bu uygulamada, söz konusu hisse senetlerinde alým yapmak isteyen yatýrýmcýlarýn takas tarihinde hesaplarýnda alýmlarýný karþýlayacak tutarda nakit, satým yapmak isteyen yatýrýmcýlarýn takas tarihinde hesaplarýnda satýmlarýný karþýlayacak miktarda menkul kýymet bulundurmasý gerekiyor.

AÇIÐA ÝÞLEM YAPAMAYACAK
Brüt takas kapsamýna alýnan yatýrýmcýnýn bu iþlemlerine devam etmesi durumunda, ilgili yatýrýmcýya tüm hisse senetlerinde geçerli olmak üzere 30 gün süreyle ‘önceden depo’ þartý getirilecek. ‘Önceden depo’ þartý, bir alým-satým emri verildiðinde, emir konusu nakit veya hisse senetlerinin, yatýrýmcýnýn emri verdiði üye nezdindeki hesaplarýnda bulunuyor olmasý zorunluluðunu ifade ediyor.

Boykot edilecek ‘Önceden depo’ þartý kapsamýna alýnan bir yatýrýmcý, bu iþlemlerine devam etmesi halinde beþinci ve en son madde olan ‘yatýrýmcý emirlerinin geçici süreyle kabul edilmemesi (boykot)’ aþamasýna geçilecek. Yatýrýmcýnýn bu iþlemlerine devam ettiðinin tespit edilmesinin ardýndan 45 günlük boykot uygulanacak. Boykot süresince aracý kurumlarda, yatýrýmcýnýn yatýrýmcý adýna veya hesabýna verilen hiçbir alým ya da satým emrini kabul edemeyecek.

MADDELÝK EYLEM PLANI

1-Yatýrýmcý yazýlý olarak bilgilendirilecek.
2-Yatýrýmcýnýn kimlik ve unvan bilgileri ilan edilecek.
3-Yatýrýmcýya brüt takas uygulamasý getirilecek.
4-Önceden depo þartý uygulanacak.
5-Yatýrýmcý emirlerinin geçici süreyle kabul edilmemesi (boykot).

EN KRÝTÝK ÝKÝ ÝÞLEM

Kendinden kendine Ýþlem: Bir yatýrýmcýnýn, farklý hesap ve aracý kurumlarda bulunan hesaplarý arasýnda yaptýðý iþlem. Yani bir aracý kurumdan satarken, diðerinden alýp canlý bir piyasa izlenimi yaratýlmasý.

PARÇALANMIÞ EMÝRLE ÝÞLEM: Verdiði emirleri tek seferde karþýlayacak yeterlikte pasifte bekleyen emir varken, 30 saniye veya daha kýsa süre içerisinde, en az 5 sözleþme yaratacak þekilde iþleme dönüþen ayný yönlü, ayný veya daha iyi fiyatlý aktif emirler iletmesi. Manüpülasyon nedir? Yapay olarak, sermaye piyasasý araçlarýnýn, arz ve talebini etkilemek, aktif bir piyasanýn varlýðý izlenimini uyandýrmak, fiyatlarýný ayný seviyede tutmak, arttýrmak veya azaltmak amacýyla yapýlan iþlemler.


Kaynak