KISA VADEDE BAÞKALARINI FONLAYAN ÞÝRKETLER
KISA VADEDE BAÞKALARINI FONLAYAN ÞÝRKETLER
Bu kategoride ilk sýrayý Futbol kulüplerinin spor þirketleri almaktadýr.Spor þirketleri giderleri düþük yapýda
ve vergi konusunda avantajlý olduklarýndan nakit yaratmakta ve kârlýlýkta ÝMKB’nin en iyi þirketleri arasýnda baþta
yer almaktadýr. Bu þirketler ana ortaklarý olan kulüplere veya imtiyaz sahibi þirketlerine dönem sonlarýnda
ödeyecekleri temettüyü önceden vermekte, günü gelince de mahsup etmekteydi. Ancak kulüplerin ihtiyaçlarý
aciliyet kazanýnca örneðin futbolcu ödemeleri vs. için bu þirketlerin kaynaklarý kulüplerce kullanýlmaktadýr.
Galatasaray: Kasým sonu itibariyle 213.7 milyon TL özsermaye ve 282 milyon TL aktif büyüklüðüne sahiptir. Cari
varlýklarý 266.8 milyon TL olan Þirket’in tam 257.9 milyon TL iliþkili taraflardan alacaðý bulunmaktadýr. Bu tutarýn
184.5 milyon TL’si Þirket’in ana ortaðý olan Futbol A.Þ.’ye, 70.5 milyon TL’si ise Futbol A.Þ.’nin sahibi olan
kulübe(Galatasaray Spor Kulübü Derneði)’dir. 31 Aðustos 2008 tarihi itibariyle Galatasaray Kulübün 288 milyon
TL borcu bulunduðu ve gelirlerin borcu kapatmakta yetersiz kaldýðý açýklanmýþtý. 25 Ekim 2008 günü yapýlan
Galatasaray Spor Kulübü Derneði Olaðanüstü Genel Kurulu toplantýsýnda ise Yönetime, Goldman Sachs ile 100
milyon dolara kadar refinansman anlaþmasý için yetki verilmiþtir.
Trabzonspor: Kasým sonu itibariyle 82 milyon TL özsermaye ve 107.3 milyon TL aktif büyüklüðüne sahiptir.
Trabzonspor Futbol Ýþletmeciliði Tic. A.Þ.’den alacaðý son çeyrekte 25 milyon TL daha artarak 79.5 milyon TL’ye
yükselmiþtir. Trabzonspor Kulübünün 2008 sonu itibariyle 30 milyon TL'si kýsa vadeli olmak üzere toplam yaklaþýk
75 milyon TL borcu bulunmaktadýr.
Fenerbahçe: Kasým sonu itibariyle 87.5.0 milyon TL özsermaye ve 100.6 milyon TL aktif büyüklüðüne sahiptir.
Þirket’in ana ortaðý olan Fenerbahçe Spor Kulübünden olan alacak tutarý son çeyrekte 31 milyon TL azalmýþ ve
57.5 milyon TL olmuþtur.. Fenerbahçe Kulübünün 30 Eylül 2008 itibarýyla tahakkuku yapýlmýþ konsolide borç
tutarýnýn 123.7 milyon TL olduðu açýklanmýþtý.
Park Elektrik: Ana gelir kaynaðý Siirt’te iþlettiði bakýr madeninden çýkardýðý ürünü satmak olan Þirket, elde ettiði
nakdi ana ortaðý olan Park Holding’e borç olarak vermektedir. Öyle ki bu rakam Þirket’in 176 milyon TL olan
özsermayesini aþmýþ ve 177 milyon TL’ye ulaþmýþtýr. Alacaðý olan rakam, cari varlýklarýnýn ise % 88’i
seviyesindedir. Þirket, 2009 yýlýnda mali yapýsý kendine göre zayýf olan grup þirketi Ceytaþ’ý bünyesine katacaktýr.
Berdan Tekstil: Eksi 14.4 milyon özsermayeye ve 12.8 milyon TL kýsa vadeli finansal borcuna karþýn 14.3 milyon
TL ortaklardan Ercan Ekenler’den alacaklý bulunmaktadýr. SPK tarafýndan Muhteþem Ekenler ve kardeþi Ercan
Ekenler hakkýnda þirketi zarara uðrattýklarý gerekçesiyle dava açýlmýþtýr. Þirket'in 12.7 milyon kýsa vadeli ve 36.4
milyon TL uzun vadeli borcu vardýr. Borcu ödemek için tüm gayrimenkullerini satacak olan Þirket’in aktifinde
ortaklardan alacaklar dýþýnda ayrýca 14 milyon TL olarak gösterilen fabrika/arazisi ve 15 milyon TL stok yer
almaktadýr.
Emek Elektrik:1.94 milyon TL’si Barmek Holding’e olmak üzere toplam 2.3 milyon TL kýsa vadeli iliþkili taraflara
borçludur. Barmek Holding’den 5.6 milyon TL de uzun vadeli alacaklý olan Þirket’in toplam aktiflerinin % 43’ü
Barmek Holding’den alacak þeklindedir. Özkaynaðý olmayan (eksi 589 bin TL) Þirket, Barmek Holding’e bu
kaynaðý saðlayabilmek için aldýðý 5 milyon TL kýsa vadeli sipariþ avansýný kullanmýþtýr.
Mazhar Zorlu Holding: 30 Eylül 2008 tarihi itibariyle konsolide bilançosunda eksi 11.9 milyon TL özsermayesi
bulunan Þirket, ana ortaklýðýn konsolide olmayan bilançosunda ise Þirket’in özsermayesi 71.8 milyon TL’dir.
Toplam aktif büyüklüðü 87.9 milyon TL olan Þirket’in aktiflerinin 64.0 milyon TL’si duran varlýklardadýr. Finansal
yatýrýmlar arasýnda gözüken Güçbirliði Holding’e verilen ticari olmayan borç tutarý 20.2 milyon TL olup, 1 yýldan
uzun vadeli alacaklar arasýnda deðerlendirilmektedir. Kýsa vadeli finansal borçlarý 60 milyon TL olan Þirket’in
21.9 milyon TL de diðer borçlarý gözükmektedir. Bunun içerisinde ise 12.5 milyon TL vergi ve 9.3 milyon alýnan
sipariþ avanslarý yer almaktadýr. Holding, Ege Plastik’i elden çýkarýrsa önemli ölçüde rahatlayacaktýr.
Ege Plastik: Mazhar Zorlu Holding’in iþtiraki olan Þirket’in özsermayesi eksi 14.2 milyon TL’dir. Ancak ana
ortaklýðýn konsolide olmayan bilançosunda Þirket’in özsermayesi 35.9 milyon TL olduðundan faaliyetlerine devam
etmektedir. 60 milyon TL’si dolar cinsinden bankalara kýsa vadeli, 10 milyon TL’si satýcýlara, 11.5 milyon TL’si
alýnan sipariþ avanslarý ve 12 milyon TL’si devlete vergi vb borcu bulunan Þirket’in döviz açýk pozisyonu 63.5
milyon TL’dir. Þirket’in Güçbirliði Holding’e verilen ticari olmayan borç tutarý 20.2 milyon TL olup, 1 yýldan uzun
vadeli alacaklar arasýnda deðerlendirilmektedir.
Esem Spor: Cankurtaran Holding bünyesinde faaliyet göstermekte olup, 6.8 milyon TL özsermayeye sahiptir. 35
milyon TL olan aktif büyüklüðünün % 74’ü maddi duran varlýklarda olan Þirket’in cari varlýklarýnda 7.6 milyon TL
gözükmektedir. Ancak bu rakamýn 7.3 milyon TL’si tahsilat kabiliyetini kaybetmiþ alacaklardýr. Bu rakamýn
içerisine Þirketin grup þirketlerinden olan 5.2 milyon TL alacaðý da dahildir. Þirket’in 6.5 milyon TL’si kýsa, 12.1
milyon TL’si uzun vadeli olmak üzere toplam finansal borç tutarý 18.6 milyon TL seviyesindedir. Grup þirketlerine
verdiði kaynaklarý geri gelmeyen ve bu yüzden bina ve tesislerinin dýþýnda varlýðý kalmayan Þirket’in finansal
borçlulara karþý yapacaklarý sýnýrlý gözükmektedir.
Eczacýbaþý Yapý Gereçleri: Alman Burgbad AG firmasýnýn %90,46'sýný 64 milyon Euro’ya satýn alýnca artan
sermaye ihtiyacý için mevcut 56.250.000 TL olan sermayesinin % 77.7 nakit olarak artýrýlmasýna karar verdi. Hisse
fiyatý nominal deðerin altýnda olmasýndan ötürü sadece ana ortaðý Eczacýbaþý grubu 43.7 milyon TL ile sermaye
artýrýmýna katýldý. Katýlmayanlarýn paylarýný da alan Eczacýbaþý Holding'in ortaklýktaki payý % 52'den % 69.6'ya
çýkarken, Halka açýk kýsmýn payý % 28.4'den % 16'ya geriledi. Þirket satýþlarýný bu yýla kadar Ýntema Ýnþaat ve
Eczacýbaþý Dýþ Ticaret'e yaparken, 2008/9'da bu oran yeni þirketin dahil olmasý nedeniyle % 88'e gerilemiþtir.
Þirket’in Ýntema’dan 62.1 milyon TL, Eczacýbaþý Dýþ Ticaret’ten 37.3 milyon TL alacaðý bulunmaktadýr. Toplam
özsermayesinin % 88’ine ulaþan bu alacak miktarý cari varlýklarýnýn da % 45’ini oluþturmaktadýr. 2008/3.Çeyrekte
12 milyon TL özsermaye kaybý yaþayan Þirket, 4. çeyrekte de 40 milyon TL civarýnda özsermaye kaybý
yaþayacaktýr. Þirket bu kaybý, sermaye artýþýyla telafi etmiþtir.
Ülker Bisküvi: grup þirketleri ile yoðun ticari iliþkinin yaný sýra grup þirketlerine kredi olarak kendi kaynaklarýný
kullandýrmaktadýr. 262 milyon TL Yýldýz Holding’e olmak üzere toplam 348.1 milyon TL’ye ulaþan bu alacaklar
Þirket özsermayesinin % 44’üne denk gelmektedir. Godiva’dan pay alan Þirket, ayrýca grup þirketlerine 721
milyon dolar tutarýnda kefalet vermiþtir.
Ayen Enerji: 2007 sonunda 4.3 milyon TL Aydýner Ýnþaat’tan alacaðý olan Þirket yýlýn ilk 9 ayýnda bu rakamý 35.5
milyon TL’ye çýkarmýþtýr. Söz konusu borca uygulanan faiz oraný %20.2dir. Þirket ilk 9 ayda 58 milyon TL yatýrým
yaparken kaynak ihtiyacýný ise 46 milyon aðýrlýklý olarak uzun vadeli kredi kullanarak çözmüþtür. Þirket’in bir diðer
alacaðý ise Enerji Bakanlýðý’ndandýr. 2006 ve 2007 yýllarýna ait alacaðýný henüz alamayan Þirket’in 48.5 milyon TL
kýsa vadeli, 156.8 milyon TL uzun vadeli hizmet imtiyaz anlaþmalarý alacaklarý bulunmaktadýr. Döviz cinsinden olan
bu alacaklar nedeniyle Þirket’in aktiflerinin % 52’si döviz cinsindendir.
Usaþ: En büyük müþterisi olan THY’nýn iþlerini ve ardýndan Antalya Havalimanýndaki iþlerini devreden Þirket,
varlýklarýný satýp nakde dönmüþtür. 88.7 milyon TL aktif büyüklüðü olan Þirket’in yaklaþýk 50 milyon TL nakdi ve
iliþkili kuruluþlardan 30.3 milyon TL alacaðý bulunmaktadýr. Bu tutar Gate Gourmet Finance UK Ltd.’den 10 milyon
dolar ve 10 milyon Euro tutarýnda finansal alacaðýný içermektedir. Söz konusu alacaðýn vade tarihi 27 Ekim 2008
olup sýrasýyla faiz oranlarý %6,84 ve %7,01’dir. Vadesi dolan krediler sonrasýnda 29 Aralýk’ta Gate Gourmet Finance
UK Ltd.'ye 10 milyon dolar yeni kredi, aylýk yenilemeli ve aylýk faiz ödemeli olarak verilmiþtir.
BEDELLÝ SERMAYE ARTIÞLARI
Þirketler bir yandan faaliyetlerinin sürekliliðini saðlamaya çalýþýrken, diðer yandan da borç ve özkaynak dengesini
en verimli þekilde kullanarak karlýlýðýný artýrmayý hedeflemektedir. Ancak bazý durumlarda Þirketlerin
özsermayeleri azalmaktadýr. Örneðin, gerek kur farklarýndan gerekse esas faaliyetleri sonuçlarýnda zararla
karþýlaþýnca þirketlerin özsermayeleri azalmaktadýr. Finans sektörü þirketleri hariç 250 þirketin özsermayesi
2008 yýlý 9. ayý sonu itibariyle 94.7 milyar TL iken sadece kur farkýndan ötürü 4. çeyrekte 6 milyar TL
civarýnda kayýp yaþanacaktýr. Bazý þirketlerin özsermayesi ilk kez eksiye dönecek olup, bazýlarý ise bu dönemde
de büyümesini sürdürecektir. Þirketlerin sermaye artýrýmlarý ortaklar üzerinde mali yük oluþturmasý açýsýndan pek
istenen bir durum deðildir. Bu yüzden sermaye artýrýmý kararý alan þirket hisselerinin genelde satýcýlý seyir
izlediðini görüyoruz.
2008 yýlýnda 27 þirket sermaye artýrýmýna giderek ortaklarýndan 5.0 milyar TL toplamýþtýr. En büyük
sermaye artýrýmý 2.1 milyar TL ile Garanti Bankasý tarafýndan yapýlmýþtýr. Hisse fiyatý bedelli sermaye artýrým
fiyatýnýn altýna inen þirketlerde ise sermaye artýrýmýna katýlým düþmüþtür. Sermaye artýrýmýna katýlýmýn hemen hiç
olmadýðý GLYHO, 274.9 milyon TL ile en yüksek katýlýmýn olmadýðý sermaye artýrýmý olmuþtur. IPMAT, ÝHEVA ve
VARYO sermaye artýrýmlarýnda kullanýlmayan paylar iptal edilirken; KOZAA, VANET, ECYAP ve TUKAS’da kalan
paylarý ana ortaklar satýn almýþ ve ortaklýktaki paylarýný artýrmýþlardýr.
2009 yýlýnda birçok þirket sermaye artýrýmý kararý almaktadýr. DYHOL 183.5 milyon TL ile en yüksek artýrým
kararýný alýrken, VESTL 160 milyon TL ile onu takip etmektedir. Ancak hisseleri nominal deðerin altýnda olan
bu þirketler sermaye artýþlarýný ana ortaklarýna tahsisli yapacaktýr. TAVHL, SKBNK, DEVA, TIRE ise normal
sermaye artýrýmlarý için baþvurma kararý almýþtýr.
Krizle beraber; satýþlarda keskin düþüþ yaþanmasý, ticari alacaklarýn tahsilinde zorluklarýn artmasý,
gayrimenkul/,iþtirak satamama, finans kuruluþlarýndan kredi alamama, ana ortaðýn zora girmesi gibi nedenler
þirketlerin nakit akýþlarýný daha da zorlayacaktýr. Bu yüzden 2009 yýlýnda 40’ý aþkýn þirketin sermaye artýrýmýna
gideceðini tahmin ediyoruz. Ýhtiyacý olduðu halde sermaye enjekte edemeyen þirketlerin ise borsadan ayrýlmasý gündeme gelebilecektir. 2008 yýlýnda LIOYS, ARAT, UZEL, UKIM ve MEGES borsaya veda etmiþti.
Ekonomide toparlanmanýn gecikmesi halinde 2009 yýlýnda 10 þirketin daha borsaya veda etmesi muhtemeldir.
ALACAKLARIN TAHSÝLATINDA SIKINTI YAÞAYABÝLECEK ÞÝRKETLER
Bazý þirketlerin ticari alacaklarý ticari borçlarýnýn çok üzerinde gözükürken, bazýlarýnda da tersi bir durum söz
konusu olmaktadýr. Ticari alacaklarda kriz döneminde tahsilatýnda sorunlar yaþanmasý olasýlýðý yüksektir. Bu
yüzden alacaðý borcunun çok üzerinde olan Þirketlerin bu konuya daha dikkat etmesi ve þüpheli alacaklarýndaki
artýþa imkan tanýmamalarý elzemdir.
Þu anda 1 kullanýcý bu konuyu görüntülüyor. (0 kayýtlý ve 1 misafir)