Her ne kadar insanoðlu türlü akýlsýzlýklarý eþþeklikle nitelendirse de en güzel gözlere sahip bu sevimli hayvan, yerine göre çoðu insandan daha akýllýdýr... Eþek, iyi bir yol mühendisidir: Yokuþlarý en fazla yüzde yedi eðimle ve kýsa mesafelerde virajlar alarak çýkar. ( yýlan þeklinde dolanan yollar )
(topoðrafik aletle ölçüm). Sonuç þaþýrtýcý: % 7.
Hani bu konuda çoðumuzun bildiði meþhur bir Kayseri fýkrasý vardýr:
1950'li yýllarda Amerikalý mühendisler gelmiþ Türkiye'ye. Bir kýsým imar çalýþmalarýna rehberlik ediyorlarmýþ. O zamanlarda yol güzergâhýný belirleyecek alet yok, eleman yok.
Nafý'a mühendisleri eþeði yokuþa sürüyorlar, arkasýndan, elemanlar þeritmetre çekiyor ve eþeðin ayak izlerine kazýk çakýp istikamet belirliyorlarmýþ. Bunu gören Amerikalý mühendis, pratiði kavrayamamýþ ve sormuþ:
- Ne yapýyorlar böyle?
- Rampada yolun güzergâhýný belirliyorlar.
- Anlayamadým?
- Eþek %7 eðimin üstüne çýkmaz, biz de eþeðin izinde kazýk çakýp rampada yol güzergâhý belirliyoruz.
Deyince Amerikalý katýlarak gülmeye baþlamýþ. Yatýþýnca da sormuþ:
- Peki, eþek bulamayýnca ne yapýyorsunuz?
Kayserili bozgun... cevap vermiþ:
- Amerika'dan mühendis getirtiyoruz.
Eþek iyi bir kýlavuzdur: Gittiði bir yolu hiç unutmaz ve o yoldan þaþamaz.
Bu nedenle deve veya katýr kervanlarýnýn önüne daha önce bu yoldan gitmiþ bir eþeði kýlavuz olarak koyarlarmýþ.
Evet, eþek akýllýdýr... düþtüðü çamura bir daha, asla düþmez.
"Eþþek bir defa çamura düþer!" Deyimi bundandýr.
Eþek, iyi iz sürücüdür: Kendinden önceki eþeklerin izlerine basarak yürür.
Kaçakçýlar eskiden, kýymetli eþya yüklü at ve katýrlarý, mayýn döþeli sýnýrdan kazasýz belasýz geçirmek için Menzil Eþeklerinden istifade ederlermiþ...
Mayýn tarlasýna önce bu menzil eþeklerinden birini sürerlermiþ. Birinci eþek mayýna basýp parçalandýktan sonra diðerini gönderirler, o da parçalanýrsa bir diðerini.... Sonra giden her eþek, öncekilerin izlerinde ilerlermiþ, ta ki, mayýn tarlasýnda bir gedik açýlýncaya kadar...
Canlarýný feda ederek kaçakçýlara yol açan bu fedakâr eþeklere Menzil Eþþeði denmesi bunundandýr.[/QUOTE]