Savaþ ve tartýþmalý tanýma namluyu Rus ekonomisine çevirdi

29.08.2008 | Dýþ Haberler | Haber


Gürcistan'a saldýrdýktan sonra borsasý sadece ilk iki haftada yüzde 7'ye yakýn deðer kaybeden, döviz rezervi ayný süre içinde 597.5 milyar dolardan 16.4 milyar dolara inen ve 1998 yýlýnda morotoryum aþamasýna geldiðinden bu yanaki en büyük yabancý çýkýþý ile karþý karþýya kalan Rusya þimdi de Güney Osetya ve Abhazya'nýn baðýmsýzlýðýný tanýyarak yeniden risk aldý. Rusya Devlet Baþkaný Dimirty Medvedev'in iki bölgenin baðýmsýzlýðýný tanýdýðýný açýkladýðý salý günü Rus borsasýnýn gösterge endeksi RTS yüzde 4 deðer kaybederek 2006'dan bu yanaki en düþük sveiyesine geriledi. Ruble diðer para birimleri karþýsýnda çakýldý, Rus devlet tahvillerinden türetilmiþ CDS'leri 7 baz puan birden yükseldi. Oysa ki küresel yatýrýmcý, Gürcistan iþgaline kadar Rus borsasýný bu yýlýn en iyi performans gösteren borsasý haline getirmiþ, ABD'deki kriz sonrasý bir çok geliþmekte olan piyasa deðer kaybederken RTS endeksi gücünü koruyabilmiþti. Son krizle birlikte yýlýn üçüncü çeyreðinde RTS endeksinin kaybý yüzde 32'ye kadar yükseldi. Ruble üzerinden iþlem yapýlan MICEX endeksi ise 2006 eylülünden bu yanaki en düþük seviyelerinde dolanýyor.


Almanya'nýn tavrý bekleniyor

Þimdi ise gözler Batýlý yatýrýmcýnýn Güney Osetya ve Abhazya'nýn tanýnmasý iþine nasýl tepkiler vereceðinde. Uzmanlara göre RTS borsasýnýn kýsa vadedeki gidiþatý Rusya'nýn Batýlý ortaklarýnýn vereceði tepkilerin ne derece ciddi olacaðýna baðlý olacak. AFP haber ajansýna konuþan Moskova merkezli yatýrým bankasý Uralsib analistlerine göre yatýrýmcýlar Rus borsasýnda alacaklarý pozisyonlar için Batý'dan gelecek sinyalleri bekliyor. Batý ise Ruslarýn Güney Osetya ve Abhazya'nýn baðýmsýzlýðýný tanýmasýndan rahatsýz. Diplomatik platformda NATO'dan ve NATO üyesi ülkelerden gelen tanýmanýn geri alýnmasý açýklamalarýnýn dýþýnda ekonominin göbeðindeki Batýlý sanayiciler de tepki göstermeye baþladý.

Rusya'nýn en büyük ticari ortaðý olan Almanya'nýn alacaðý tavýr ise kritik öneme sahip. Çünkü Almanya ile Rusya'nýn ekonomik iliþkileri dünya ülkeleri arasýndaki "en sýký ortaklýk" olarak biliniyor. Yýlýn ilk yarýsýnda Almanya'nýn Rusya'ya ihracatý yüzde 23 yükselerek 15.8 milyar euroya çýktý. Bu Rusya'nýn, Almanya'nýn diðer ticari ortaklarý ile iliþkilerine bakýldýðýnda, ihracatta en büyük artýþ yaþadýðý partneri olmasýný saðladý. Rusya'da faaliyet gösteren Alman þirketi sayýsý ise 4 bin 600'ü buluyor.


Rusya izolasyonla karþý karþýya

Alman sanayiciler ise Rusya'nýn aldýðý tanýma kararýnýn iki ülkeni ekonomik iliþkilerine de yansýyacaðý yönünde uyarýlar yapmaktan çekinmiyor. Dün Reuters haber ajansýnýn geçtiði bir habere göre Alman sanayiciler tanýma kararý sonrasý iyice tedirgin hale geldi. Rusya ile ileri derecede iþ yapan Alman þirketlerinden enerji devi E.ON, kimyasal grubu BASF, havayollarý þirketi Lufthansa ile seyahat devi TUI, faaliyet planlarýný þimdiden Rusya ile olasý bir diplomatik krizin etkileri üzerine kurmaya baþladý. E.ON sözcüsü dün yaptýðý açýklamada Rusya ile doðalgaz iþinde 35 yýldýr ortak olduklarýný ve buna benzer Doðu-Batý çatýþmasý gibi zor zamanlarý aþtýklarýný söyledi.

Moskova'da bu hafta düzenlenen otomobil fuarýna katýlan Alman otomotivcilerde ise endiþe izleri hakim. Alman otomotiv devi Volkswagen kýsa bir süre önce Rusya'daki üretimi artýrma kararý almýþtý. Ancak Alman Sanayi ve Ticaret Odasý Baþkaný Tobias Baumann'ýn dün yaptýðý açýklama bu kararlarýn askýya alýnma olasýlýðý olduðunun sinyallerini verdi ve Baumann, "Rusya kendi kendini izole etme riski ile karþý karþýya. Alman sanayicilerine göre bu tam anlamýyla bir felaket olacaktýr" ifadelerini kullandý. Bundesbank'ýn tahminlerine göre geçen sene Almanya'nýn Rusya'ya yaptýðý doðrudan yatýrýmýn boyutu bir yýl içinde 11.2 milyar eurodan 14 milyar euroya çýkmýþtý. Bunda en fazla paya ise enerji þirketi E.ON ile otomobil üreticisi Volkswagen sahipti. Üstelik geçen mayýs ayýnda iki ülke arasýnda enerjiden teknolojiye telekomünikasyondan havacýlýk ve uzay endüstrisine kadar bir çok alanda ekonomik iþbirliðine imza atýlmýþtý.