Avrupa'daki resesyon korkusu ihracatçýya rotayý deðiþtirtti

26.07.2008 | Sevda Yüzbaþýoðlu | Haber



Ýngiltere ekonomisi ise 1990'lardaki durgunluk döneminden bu yana en kötü performansýný sergiliyor. Ýspanya'da lokomotif sektörler olan inþaat ve emlak sektörleri dibe vurmuþ durumda. Almanya'da ise büyüme rakamlarý giderek daralýyor. ABD'denin ardýndan gýda ve petrol fiyatlarýnýn körüklediði enflasyonla boðuþan Avrupa'yý da resesyon korkusu sardý. Avrupa'da olasý bir resesyon Türk firmalarýnda da pazar kaybetme endiþesi yarattý.


"Yumurtalarý ayný sepetten çýkarmanýn vakti geldi" diyen ihracat aðýrlýklý çalýþan Türk firmalarý ülke çeþitliliðini artýrmak için rotayý alternatif pazarlara kýrma kararý almaya baþladý.

Ýstanbul Maden ve Metaller Ýhracatçý Birlikleri (ÝMMÝB) Baþkaný ve Akyüz Plastik Sahibi Murat Akyüz, "Henüz olumsuz bir etki hissetmedik ancak ihracatý çeþitlendirme vaktinin geldiði ortada. Riski giderek güçlenen ve iliþkilerimizin az olduðu doðuya daha fazla açýlarak daðýtmayý planlýyoruz" açýklamasýný yapýyor.

Hey Tekstil Yönetim Kurulu Baþkaný Aynur Bektaþ ise Almanya'da yavaþlamanýn sinyallerini þimdiden aldýklarýný söyleyor. Bektaþ, "Tasarrufa dönüyorlar, para harcamaktan kaçýnma baþ gösteriyor. Giyim alýmlarý azalýyor. Ýran, Irak, Suriye gibi pazarlar önem kazanýyor" diyor.

"1999 Rusya krizi bizim için iyi bir tecrübe oldu. Yumurtalarý ayrý sepetlere koymayý öðrendik" diyen Ziylan Grubu'nun ortaðý ve Genel Koordinatörü Mehmet Büyükekþi de Avrupa'daki tablonun birkaç ay içinde netleþeceðini söylüyor.


Son ekonomik tablo korkutuyor

Türkiye'nin en büyük pazarý olan Avrupa Birliði (AB) ile ticaret hacmi 99.5 milyar euroya ulaþmýþ durumda. AB'nin resmi istatistik kurumu Eurostat'ýn verilerine göre, 2007 yýlýnda Türkiye'nin AB'den ithalatý yüzde 5 artýþla 52,6 milyar euroya çýkarken, Türkiye'nin AB'ye olan ihracatý yüzde 12 artýþla 46.9 milyar euroyu buldu.

Türkiye'nin en büyük ticari partneri AB ekonomisindeki büyüme rüzgarý ise son dönemde tersine döndü. 27 üyeli Avrupa Birliði'nde enflasyon oraný haziran ayýnda yüzde 4,3'e ulaþtý. Bir önceki ay yüzde 4 olan bu rakam bir yýl öncesinin ayný döneminde ise yüzde 2,1'di. Ekonomik Ýþbirliði ve Kalkýnma Örgütü'ne (OECD) göre 15 ülkenin dahil olduðu Euro Bölgesi ekonomisi bu yýl yüzde 1,7 gelecek yýl ise yüzde 1,4 büyüyecek. Bu bölgede ekonomik güven endeksi de haziran ayýnda 94.9 puanla Mayýs 2005'ten bu yana en düþük seviyeye indi. Bloomberg de yayýnlanan bir haberde, yatýrýmcýlarýn hisse senedi ve gayrimenkul piyasalarýnda yaþanan olumsuz geliþmelerin etkisiyle bu alandaki yatýrýmlarýný geri çektikleri belirtildi. Ýrlanda borsasýnda iþlem gören hisse senetlerinin deðeri bu yýl baþýndan bu yana yüzde 35, Iseq endeksinin zirve yaptýðý 2007 Þubat ayýndan bu yana ise deðer kaybetti. Son 17 aydaki düþüþ 67 milyar euroluk deðer kaybý anlamýna geliyor. Ýþte bu tablo Avrupa'da resesyon endiþelerinin temelini oluþturuyor.


Ýhracatý dengelemeye çalýþacaðýz

Murat Akyüz gelecek sene içerisinde ABD'deki yavaþlamanýn AB'ye sýçramasýnýn etkilerinin daha net görüleceðini, bunun da ihracatý büyük ölçüde etkileyebileceðini söylüyor. Firmasýnýn rotasýný Arap ülkelerine kýrarak ihracatý dengeleme planlarý yaptýklarýný anlatan Akyüz, "Akyüz Plastik olarak bu konjuktürde ilk hedefimiz çevre ülkelerden iliþkimizin az olduðu Ýran ve Suriye gibi ülkelerde ticareti artýrmak. Çünkü durgunluk olsa da Asya'ya doðru kaymýyor. Ýhracatçýnýn bu bölgeleri çeþitlendirerek dengelemesi þart" diyor. Olasý bir durgunlukta AB'nin mal alýmýnda daha seçici bir politika izleyeceðine de dikkat çeken Akyüz, þöyle devam ediyor: "Ürünler mercek altýna alýnacak, daha seçici davranýlacak. Avrupa pazarýný kaybetmeyi göze alamayacaðýmýz için bu konuda da çok dikkatli olmamýz gerekiyor."

Zorlu Grup Yönetim Kurulu Baþkaný Ahmet Nazif Zorlu ise durumun eylül ayý itibariyle çok net bir hal alacaðýný belirterek "Henüz öyle bir vahim sinyaller almýyoruz. Kötü bir durum yok. Umutsuz deðiliz, Eylül ayý göstergeleri önemli olacak. Biz Zorlu Grup olarak 107 ülkeye ihracat yapýyoruz. AB pazarý büyük ama biz o kadar umutsuz deðiliz. Bir kriz durumunda pozisyonumuzu alýrýz" þeklinde konuþuyor.


Ermenistan iyi bir pazar

Almanya'da yavaþlamanýn sinyallerini þimdiden aldýklarýný söyleyen Hey Tekstil Yönetim Kurulu Baþkaný Aynur Bektaþ, "Tasarrufa dönüyorlar, para harcamaktan kaçýnma baþ gösteriyor. Giyim alýmlarý azalýyor" diyor. Önümüzdeki dönemde farklý pazarlara doðru yatýrýmýn ve yayýlmanýn önemli olduðunu söyleyen Bektaþ, "Ýran, Irak, Suriye gibi pazarlar önem kazanýyor. Bizde o tarafa hem hükümet hem iþ dünyasý olarak maddi manevi yatýrýmlar yapýyoruz. Ermenistan da iyi bir pazar. Ancak alternatif pazarlara yönelirken AB'yi de kaybetmememiz lazým" diyor.

Tasarýmýn giderek daha da önemli bir konuma geleceðine de dikkat çeken Bektaþ,"Kreatif olmanýn önemi de artacak çünkü olasý bir yavaþlamada tüketici daha seçici olacak" açýklamasýný yapýyor.

Bektaþ AB'de olabilecek durgunluðun Türkiye için yeni fýrsatlar da yaratabileceði görüþünde. Petrol fiyatlarýnýn artmasý lojistik alanýnda Türkiye 'yi önemli kýlmaya baþladýðýný anlatan Bektaþ, "Firmalar depo masraflarýný, nakliyeyi, stoku azaltmak gibi tedbirler almak zorunda kalacak. Bu da Türkiye'yi önemli hale getirecek. Küresel ýsýnma ile beraber kýsa alýmlar yapmak zorunda kalacak AB'li þirketler bu ihtiyaçlarýný Türkiye 'den giderebilecek. Lojistik çok önemli konuma gelecek. Zaten Çin'den kaçýþ baþladý. Türkiye'ye gelen çok firma var. Ayrýca maðazacýlýk yapanlar kaliteye dönmeye baþladýlar. Ucuzluk zaten dibe vurdu. Çin 'deki enflasyon ücretlerin artmasý, kalitesizlik, mallarý taþýmak için çok büyük paralar ödemeye baþladý" diyor.


Rusya krizi iyi bir tecrübe oldu

Ziylan Grubu'nun ortaðý ve Genel Koordinatörü Mehmet Büyükekþi olasý bir resesyonunu etkisinin 2-3 ay içerisinde hissedileceðini söylüyor. "Kriz anýnda kendini hissettirmez. Zaman içinde etkisi ortaya çýkar. Ýhracat baðlantýlarýmýz birkaç ay öncesinden yapýlýyor. Þu anda daha önceden yaptýðýmýz baðlantýlar üzerine üretim yapýyoruz. Net durum yeni baðlantýlarda ortaya çýkar" açýklamasýný yapýyor.

1999 yýlýndaki Rusya krizinde büyük bir tecrübe kazandýklarýný belirten Ziylan, pazar çeþitliliðin önemini o dönemde çok iyi anladýklarýný ve yeni stratejiler belirlediklerini söylüyor. Ziylan, þu açýklamayý yapýyor: "O dönemde Rusya aðýrlýklý çalýþtýðýmýz için çok büyük bir sýkýntý yaþadýk. Anladýkki yumurtalarý ayný sepete koymamak gerekiyor. Sipariþlerimizi küçük küçük 41 ülkeye daðýttýk. Orta doðu, yakýn doðu ve Rusya."



Avrupa ekonomileri sert virajda


Ýngiltere

Ýngiliz ekonomisi 1990'lardaki durgunluk döneminden bu yana en kötü performansýný sergiliyor. Geçen yýl yüzde 3 büyüyen ekonominin bu yýl yüzde 1,5, 2009'da yüzde 1,4 büyümesi bekleniyor. 2'nci çeyrek dönemde yüzde 0,2'ye kadar düþen ekonomik büyüme hýzý resesyon endiþelerini artýrdý.


Fransa

Geçen yýl yüzde 1,9 büyüyen Fransa ekonomisinin bu yýl yüzde 1,6, gelecek yýl ise yüzde 1,5 büyümesi bekleniyor. ikinci çeyrek için öngörülen büyüme rakamý yüzde 0,2. Enflasyondaki artýþ ekonomiye duyulan güvenin 2005 Mayýs'ýndan bu yana en düþük seviyeye inmesinde etkili oldu.


Ýtalya

Ekonomik büyüme konusunda Euro Bölgesinin gerisinde kalan Ýtalya'da ekonomi geçen yýl yüzde 1,5 düzeyinde büyüdü. Buyýl ve gelecek yýl yüzde 0,5 düzeyinde büyüme bekleniyor.


Hollanda

2007'de yüzde 3,5 büyüme performansý sergileyen Hollanda ekonomisinin bu yýl yüzde 1,8, gelecek yýl ise yüzde 1,3'lük büyüme performansý sergilemesi bekleniyor.


Ýspanya

Ülkede inþaat ve emlak sektörleri de dibe vurmuþ durumda. Ülkede 1 milyon yeni ev müþteri beklerken yarým milyon evin inþaatý da yarým kaldý. Geri dönmeyen mortgage kredisi miktarýnýn 1.7 trilyon dolarý bulduðu Ýspanya'da, istihdamda öncü rol oynayan bu sektörlerin durmasýyla, 2009 sonunda 1 milyon kiþinin iþsiz kalabileceði belirtiliyor.


Almanya yavaþlayan büyümeye çare arýyor

Almanya Baþbakaný Angela Merkel Almanya'nýn artýk küresel ekonomik fýrtýnadan kaçamayacaðýný ve 2009 yýlýnda ekonomik büyümede belirgin bir gerileme olacaðýný söyledi. Avrupa Birliði'nin en büyük ekonomisinde iþsizlik oranýndaki gerilemenin de bu koþullarda sona ereceðini belirten Merkel "Ýçinde bulunduðumuz ekonomik ortam kolaylaþmýyor" dedi. Merkel, Berlin'de çarþamba günü düzenlediði yýllýk yaz dönemi basýn toplantýsýnda hükümetinin 2005 yýlýnda göreve geldiðini ve o günden bu yana istihdamda 1.6 milyon artýþ saðlandýðýný, iþsiz sayýsýnýn 3.1 milyona gerilediðini vurguladý. Bunun hükümetinin en önemli baþarýlarýndan biri olduðunun altýný çizen Merkel, ekonomik koþullardaki bozulma ve göçmenlere iþ bulmada yaþanan zorluklar nedeniyle istihdam artýþýnda sona geldiklerini belirtti. Ayrýca Merkel, uzun süredir iþsiz olan nüfusun da iþ bulma konusunda ciddi sýkýntýlar yaþadýðýna dikkat çekti. Almanya'nýn doðusundaki iþsizlik oranýnýn batýdakinin iki katý olduðunun altýný çizen Almanya Baþbakaný Angela Merkel, bu konuda iþ yaratma programlarý oluþturmanýn gerekli olabileceðini belirtti.

Almanya ekonomisi geçen yýl yüzde 2,5, bu yýlýn ilk üç ayýnda önceki çeyreðe göre ise yüzde 1,5 büyüdü. Ancak ikinci çeyrek büyüme rakamlarýnýn düþük gelmesi bekleniyor. Mayýs ayýnda üretim, son 10 yýlýn en büyük aylýk düþüþünü yaþadý ve yüzde 2,4 geriledi. Alman hükümeti bu yýl yüzde 1,7, 2009'da ise yüzde 1,2 büyüme bekliyor. DIÞ HABERLER