Haberleşme
2008 haberleşme sektörü için çözüm ve ilerleme yılı olur
11.02.2008 | Begüm Gürsoy | Dizi Yazı
Haberleşme sektörünün 2008'de, üçüncü nesil mobil iletişim, numara taşınabilirliği, Wimax gibi yeni teknolojileri tartışma konusu olmaktan çıkartıp, hayata geçirmesi bekleniyor.
Haberleşme sektöründe yeni teknoloji tartışmalarıyla geçen 2007 bir duraklama dönemi olurken, özel sektör 2008 yılının artık bir çözüm ve ilerleme yılı olmasını bekliyor. Haberleşmede Türk Telekom (TT) tekelinin 2005 yılında kırılmasıyla birlikte birçok gelişme yaşanmaya başladı. İnternet kullanımının arttığı, GSM penatrasyon (yaygınlaşma) oranlarının yükseldiği bu dönemde üçüncü nesil mobil iletişim (3G), numara taşınabilirliği, Wimax gibi yeni teknolojilerin artık tartışma boyutundan gerçekleşme boyutuna taşınması bekleniyor. Serbest telekomcular ise büyük bir iştahla girdikleri pazarda hala tam anlamıyla bir serbestinin olmaması ve TT'nin pazar egemenliğinden şikayetçi konumda bulunuyor. 2007 yılı yatırım programında en büyük payı kapan haberleşmede, 2008 yılında artık belirsizliklerin ortadan kaldırılması isteniyor.
3G tartışmaların odağı oldu
Cep telefonlarının Türk pazarına girdiği tarihten bu yana kullanılan ikinci nesil mobil iletişim teknolojisinin bir üst basamağı olan üçüncü nesile (3G) geçiş için 2007 yılı boyunca birçok tartışma yaşandı. Telekomünikasyon Kurulu (TK) 25 Mayıs 2007 tarihinde ihaleye çıkmayı kararlaştırdı ancak şartname alanların sayısının azlığı ile rekabet ortamının oluşmaması nedeniyle ihale tarihi 7 Eylül 2007 tarihine ertelendi. Bu süreçte Turkcell'in "numara taşınabilirliği" konusunu yargıya taşımasıyla birlikte 3G de ayrı bir boyutta tartışılmaya başladı. Numara taşınabilirliği abonelere telefon numaralarını değiştirmeden başka operatöre geçiş hakkı tanıyacağı için sektörde büyük rekabet yaratacak. Ancak Turkcell'in bu düzenlemeye yönelik yönetmeliğin yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle Danıştay'a gitmesi, diğer operatörlerin de 7 Eylül'de yapılan ihaleye teklif vermesinin önüne engel oldu. İhaleye sadece Turkcell teklif verdiği için bu ihale de iptal edildi. TK'nın yeni bir ihaleye çıkabilmesi için Bakanlar Kurulu kararı gerektiği için, şimdi 3G'ye geçişte siyasi otoritenin kararı bekleniyor. 3G için yeni ihale sürecine, cep telefonu operatörleri kapsama alanlarını istenilen düzeye getirdikten sonra çıkılacak. 250 ve altı nüfusa sahip yerleşim yerleri arasında hala kapsama alanı dışında bölgeler bulunduğu için öncelikle buralara haberleşme imkanı götürülecek.
Wimax'de test çalışmaları
3G teknolojisinin üstü olarak bilinen Genişbant Telsiz İletişim Teknolojisi (Wimax) için test çalışmaları başlatıldı. 3G'nin Avrupa'daki başarısızlığı ve dünyada yoğun olarak sadece Japonya'da kullanılıyor olmasını göz önüne alan Ulaştırma Bakanlığı, 3G'yi by-pass geçip Wimax teknolojisini hayata geçirip geçirmemeyi tartışmaya başladı. Sabit hatlarda 50 kilometrelik, mobil iletişimde ise 5-15 kilometrelik bir alanda 70 megabit/saniye (Mbps) hızında kablosuz internet erişimi sağlıyor. Yani Wimax teknolojisi geldiğinde internet kullanım hızı da artacak. Örneğin Wimax altyapısı ile 1 CD dolusu bilgi 96 saniye gibi kısa bir sürede iletilebilecek. Wimax'in bir diğer avantajı da haberleşmede yani ses ve veri iletiminde görülecek. Kablosuz internet erişimi sağlayan Wimax'e uyumlu cihazlar üzerinden insanlar istedikleri mekanda birbiri ile konuşma olanağı bulacak. Şu anda kullanılan kablosuz internet erişim teknolojisinin altyapısı ise Wi-Fi'ye dayanıyor. Wi-Fi teknolojisi, Wimax'e göre daha dar alan ve düşük hızda bağlantı imkanı sağlıyor. Superonline, Şubat-Ağustos 2006 tarihleri arasında 6 ay geçerli olmak üzere Telekomünikasyon Kurumu'ndan (TK) Wimax test ve deneme izni aldı ve bu izin kapsamında İstanbul Beşiktaş ve Levent olmak üzere iki lokasyonda baz istasyonlarını kurararak testlere başladı. TK, Eylül ayının sonuna kadar genişbant telsiz erişim hizmetlerinin nasıl yetkilendirileceğine yönelik çalışmalarını ise tamamlamayı hedefliyor.
Numara taşımada gözler yargıda
Turkcell, 2007 yılının Mayıs ayında TK'nın hazırladığı numara taşınabilirliği yönetmeliğinin yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle Danıştay'a gitti. Ancak Danıştay, yılın sonuna doğru "oybirliği" ile yürütmenin durdurulması istemini reddetti. Numara taşınabilirliği uygulamasının yürürlüğe girmesi için şimdi Danıştay'ın iptal istemine yönelik kararını vermesi bekleniyor. TK ise numara taşınabilirliğinin uygulanması konusunda oldukça ısrarlı. Abonelere GSM operatörleri arasında numaralarını değiştirmeden geçiş hakkı tanıyacak olan bu uygulamanın altyapı çalışmaları ise devam ediyor. Numara taşınabilirliği, GSM sektöründe rekabetin geliştirilmesinin öncelikleri arasında yer alırken, vatandaşın bu hizmet karşılığı ne kadarlık bir ücret ödeyeceğine ise bunu uygulayan diğer ülkelerin ortalama fiyatlarına bakılarak karar verilecek.
TT'nin halka arzı devam edecek
TT'nin yüzde 55'lik hissesinin özelleştirme yoluyla Oger Telecom'a verilmesinden sonra, bu yıl içinde geri kalan yüzde 45'lik kamu hissesinin ilk etapta yüzde 15'inin halka arzı için çalışmalar başladı. 2007'nin Aralık ayının sonunda alınan Bakanlar Kurulu kararıyla başlatılan çalışmaları ise Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB) yürütüyor. Halka arz işleminin ise bu yılın ilk yarısında tamamlanması hedefleniyor. Halka arz işleminde yurtiçi veya yurtdışı sermaye piyasalarında satış ile buna ilişkin zamanlamanın piyasa koşullarına göre tespiti ve ek satış hakkının kullanılabilmesi hususları, Türk Telekom İhale Komisyonunca belirlenecek. Söz konusu Türk Telekom hisselerinin yüzde 3'ü, çalışanlara ve küçük tasarruf sahiplerine ayrılacak. ÖİB, halka arzda finansal danışman olarak Deutsche Bank-Garanti Yatırım Konsorsiyumu ile çalışacak. TT'de özel sektör dönemi başladıktan sonra Türksat Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme A.Ş'ye (TÜRKSAT) devredilen kablo-TV işletmeciliğinin özel sektöre devredilmesinde ise geç kalındı. Bu konudaki hukuki sorunlar da süreci uzatırken, yakın zamanda bu işin de özel sektöre verilmesi bekleniyor. 2008 yılı karasal yayıncılıktan sayısal yayıncılığa de geçileceği bir yıl olacak.
Turkcell Genel Müdürü Süreyya Ciliv: Yatırımları ikiye katlayacağız
Türkiye, iletişim ve bilişim sektörlerinde son yıllarda önemli atılımlar gerçekleştirdi. Turkcell açısından bakıldığında 2007 çok başarılı geçti. Finansal ve operasyonel performansımız bir önceki yıla göre ciddi ölçüde arttı. Rekabet arttıkça Turkcell büyümesini sürdürdü. Bu trendin 2008'de de süreceğini düşünüyorum. 2007 yıl sonunda Türkiye mobil telekomünikasyon pazarındaki penatrasyon yüzde 85'e yaklaştı. 2008 yılında Türk mobil telekomünikasyon pazarındaki büyümenin devam etmesini ve yıl sonunda penatrasyonun yüzde 95'e yakın olmasını bekliyorum. 2008'de ve önümüzdeki yıllarda mobil iletişimin en temel önceliklerinden biri, geniş kitleleri daha yakından tanımak ve ihtiyaçlarını en uygun şekilde karşılayacak çözümleri sunmak olacak. Farklı müşteri profilleri ve tercihlerine uygun, kişiye özel hizmetlerin sunulabilmesi daha da önem kazanacak. Turkcell olarak 2008'de inovasyonu öncelikler listemizin en başına koyduk ve yatırım miktarımızı 2007'dekinin iki katına çıkardık.
Avea Genel Müdürü Cüneyt Türktan: GSM'deki vergiler düşürülmeli
Gelecek yıllarda teknolojilerin mobil hızlı veri iletişimi ve IP altyapılarına doğru kayacağını öngörüyoruz. Bizim öngörümüze göre, GSM uzun yıllar ağırlığını koruyacak, ancak ilerleyen yılların ardından yerini 3G ve sonrası teknolojilere bırakacak. 2008 yılında özellikle Numara Taşınabilirliği, şebeke içi - şebeke dışı fiyat düzenlemeleri ve tesis paylaşımı konularında önemli gelişmeler yaşanacak. Kapsama ihtiyacı olan her bölgeye 3 kule kurulması yerine, tek kule üzerinde 3 operatörün yer alması hem maliyetlerin düşmesine ve dolayısıyla abonelere yansıtılan fiyatlarda avantaj sağlanmasına, hem de çevrenin korunmasına ve daha az etkilenmesine yardımcı olacak. Vodafone'la imzaladığımız protokol çerçevesinde kulelerimizi ortak kullanabiliyor böylece hem çevreyi koruyor hem abonelerimiz daha iyi hizmet veriyoruz. Avea olarak biz bundan bağımsız yatırımlarımızı yaptık ve 8500'den fazla baz istasyonumuzla Türkiye'nin yüzde 94'ünü kapsama altına aldık. 2008 yılı içerinde TK'nın GSM hizmetleri üzerindeki vergilerin düşürülmesi için çalışam yürütülecek.
Vodafone CEO'su Attila Vitai: 5 milyar dolarlık kaynak getirdik
Türkiye pazarına girerken temel amacımız, sahip olduğumuz küresel tecrübeyi kullanarak mobil sektöründeki en yeni hizmet ve teknolojileri abonelerimizin hizmetine sunmaktı. Bu doğrultuda altyapımızı güçlendirme çalışmalarımıza hız kazandırdık. Tüm bu çalışmalar sonucunda Türkiye'ye getirdiğimiz kaynak toplamda 5 milyar doları buldu. Vodafone Türkiye, telekomünikasyon sektöründe 2008 yılında da rekabetçi olmaya devam edecek. Önümüzdeki dönemde hedeflediğimiz büyümeyi sağlayabilmek için gerekli stratejilere ve rekabetçi fiyatlandırmaya sahibiz. Gerek insan kaynağı, gerek teknik alt yapımıza yapacağımız yatırımla hedefimize ulaşacağız. Sistem yatırımlarımızı daha da artırarak hizmet kalitemizi daha da yükseklere taşıyacağız. Bu yıl, abonelerin operatörlerin arasında kalite, çeşitlilik ve uygun tarife bakımından en iyi hizmeti alabilecekleri operatörü seçebilmeleri ve sağlıklı rekabet ortamının oluşmasını sağlayacak numara taşınabilirliğinin en kısa sürede uygulamaya geçmesi beklentisi içindeyiz. Bizim için önemli olan kurumsal sosyal sorumluluk ve çevre sorunlarına odaklanmaya 2008 yılında da devam edeceğiz.
Türk Telekom, 3 yılda 3.4 milyar dolarlık yatırım yapacak
Türk Telekom (TT), 2010 yılına kadar 3.4 milyar dolar harcama yaparak altayapısını yenileyecek. Bakır kablolardan fiberoptik kablolara geçmeye başlayan TT, kırsal dönüşüm projesi de başlatarak toplamda 101 bin kişiyle iş olanağı yaratmış olacak.
Fiberoptik kabloya dönüşüm için 81 ili kapsayacak şekilde Türkiye'yi 26 bölgeye ayıran TT, 17 firmaya görev verdi. Yatırım büyüklüğü 1 milyar doları bulan bu proje kapsamında yıllık 12 bin kişi yeni istihdama kavuşacak. Kentsel Dönüşüm Projesi ile 4.3 milyonluk kırsal alan abonesi, telefondan genişbant internete kadar her türlü yeni nesil iletişim altyapısına kavuşmuş olacak. Toplam maliyeti yaklaşık 240 milyon YTL olan dönüşüm projesinin 2008 yılının Kasım ayında tamamlanması hedefleniyor.
Özel 'alo'cular pazardan daha fazla pay istiyor
TT'nin yüzde 90'ın üzerindeki payını elinde tuttuğu telekomünikasyon sektöründe, özel sektör şirketleri 2008 yılında pazardan en az yüzde 20 oranında pay almayı hedefliyor. Bunun için şehiriçi telefon hizmetinin rekabete açılması, Sabit Telekomünikasyon Hizmeti (STH) lisanslarının biran önce verilmesini isteyen özel telekomcular, alternatif işletmecilein telekomünikasyon altyapıları kurmalarını kolaylaştıracak değişikliklerin de yapılmasını talep ediyorlar. Elektronik Haberleşme Kanunu'nun biran önce çıkmasını isteyen serbest telekomcular, lisanslı uydu işletmecilerinin önünde engel olan ve kamu kuruluşlarının uydu hizmetlerini Türksat'tan almalarını zorunlu kılan kanun maddesinin de kaldırılmasını talep ediyor. Özel telekomcular açısından 2007 yılı olumsuz bir yıl olarak geçerken, Kablo-TV şebekesinin özelleştirilmesi de özel sektörün beklentileri arasında yer alıyor. Özel sektör, telekomünikasyon sektörü ve internet pazarında ise devletten iş alamamaktan şikayetçi oldu ve konu Kamu İhale Kurumu (KİK) gündemine de taşındı. Türkiye'de sabit telefon pazarının mali büyüklüğü ise 4-4.5 milyar dolar düzeyinde bulunuyor.
Alıntı ile Cevapla