Teknik Ýndikatörler
Teknik Ýndikatörler
Teknik indikatörler, bir takým matematik hesaplarla iþlenmiþ, geçmiþteki piyasalara ait istatistiki verilerin sonuçlarýdýr. FOREX piyasalarýndaki eðilimlerin devamýný veya tersine dönmesini öngörmek için þimdiye kadar deðinilen grafiklerle beraber yoðun bir þekilde baþvurulan teknik indikatörler iki gruba ayrýlýr: eðilimi takip eden indikatörler ve osilatörler.
Eðilimi takip eden indikatörler mevcut bir eðilimin yönünü ve kuvvetini yansýtýr. Eðilimi takip eden indikatörler mevcut bir eðilimin ivmesinin kuvvetli olduðunu gösterdiðinde yatýrýmcýlar piyasaya girebilir. En yaygýn olarak kullanýlan indikatörler: "Hareketli Ortalama" (moving averages) ve "Bollinger Bantlarý" (Bollinger Bands), "Hareketli Ortalama Aralýðý" (Moving Averages Envelopes").
Osilatör ("dalgalanma", "titreþim"), alýcýlarýn veya satýcýlarýn fazlasýyla çoðunlukta olduðunu olduðunu gösteren, iki uç deðerin arasýnda meydana gelen inidkatörlerdir. Osilatörün deðeri üst seviyeye yaklaþýrsa piyasa alýcýlara boðulmuþtur, alt seviyeye yaklaþýrsa piyasa satýcýlara boðulmuþtur.
Bunun sonucu olarak yatýrýmcýlar genellikle, piyasanýn alýcýlara boðulduðu zaman satýþa geçer, çünkü fiyatlar böyle bir piyasada kýsa zaman sonra düþüþe geçecek. Bunun tersindeyse yatýrýmcýlar, piyasanýn satýcýlara boðulduðu zaman alýma geçer, çünkü fiyatlar kýsa bir süre sonra yükseliþe geçer. En yaygýn osilatörler: Ýzafi Güç Endeksi ("Relative Strength Index"; RSI), Hareketli Ortalama Kesen Farký ("Moving Average Convergence Difference"; MACD), "Ývmeler" ("Momentum"), ve Stochastics (Stokastiks).
Yukarýda bahsolunan indikatörlere teknik açýdan deðinmek bu web sitesinin amacýný aþacaðýndan dolayý indikatörlerin bazýlarýný çok kýsa olarak tanýtmakla yetinilecektir.
Hareketli Ortalama
Hareketli Ortalama, bir döviz çiftinin belirlenmiþ bir süre içindeki ortalama deðeridir. Örneðin; 10 günlük Hareketli Ortalama'yý hesaplamak için son 10 günün kapanýþ fiyatlarý toplanacak ve 10'a bölünecek. Buna "Basit Hareketli Ortalama" ("Simple Moving Average"; SMA) denir.
En yaygýn olara kullanýlan Hareketli Ortalamalar 5, 10, 20, 50 ve 100 günlüktür. Süre ne kadar kýsa seçilirse indikatör o kadar hassastýr ve o kadar çabuk tepki verir. Süre ne kadar uzunsa indikatör o kadar yumuþaktýr. Uzun bir süre üzerinde hesaplanan Hareketli Ortalama daha güvenilir neticeler saðlar.
Hareketli Ortalamalarý eðilimin genel yönünü gösterir. Yukarýda göründüðü gibi; seçilen süre ne kadar kýsaysa Hareketli Ortalama güncel fiyatlara o kadar yakýndýr.
Genel olarak, uzun vadeli bir Hareketli Ortalama'yý geçip onun üstünde kalan kýsa vadeli bir Hareketli Ortalama yükselen bir eðilim teyit eder. Bunun tersinde, uzun vadeli Hareketli Ortalama'yý geçip onun altýnda kalan kýsa vadeli Hareketli Ortalama alçalan eðilimi teyit eder. Hareketli Ortalamalar'ýn kesiþmesi bu anlamda bir sinyal olarak kabul edilir.
Hareketli Ortalamalar destek veya direnç çizgisi olarak da kullanýlýr.
Hareketli Ortalamalar kuvvetli eðilimi olan piyasalarda saðlýkla kullanýlýr. Belirgin bir eðilimi olmayan piyasalarda Hareketli Ortalamalar'ýn oluþturacaðý fazlasýyla kesiþme noktalarý yatýrýmcýya yanlýþ sinyal verir.
Bollinger Bantlarý
Bollinger Bantlarý 1980li yýllarýnýn baþýnda John Bollinger tarafýndan yaratýlmýþtý. Bantlarýn teorisi basittir ve uygulanmasý Hareket Ortalamalarýna benzer. Bollinger Bantlarý üç çizgili bir takýmdan oluþur:
- Orta Bollinger Bandý = 20 günlük Hareket Ortalamasý
- Üst Bollinger Bandý = Orta Bollinger Bandý + 2 x 20 günlük standart sapma
- Alt Bollinger Bandý = Orta Bollinger Bandý - 2 x 20 günlük standart sapma
Bollinger Bantlarý daha çok belirli bir eðilimi olmayan, konsolide piyasalarda kullanýlýr. Bollinger Bantlarý eðilimli piyasalarda kullanýlmamalý çünkü yanlýþ netice verirler. Fiyatlar Üst Bollinger Bandý'na yaklaþtýðýnda piyasa satýcýlara boðulmakta ve piyasa yönünün deðiþmesi muhtemeldir.
Ýzafi Güç Endeksi
Ýzafi Güç Endeksi (RSI), belli bir süre içerisindeki bütün yükselen hareketlerin güçü ile bütün alçalan hareketlerin gücünün arasýndaki iliþkiyi ölçer.
Ýzafi Güç Endeksi'nin formülü:
- RSI = 100 - [100/(1+RS)]
- RS = n günün üst kapanýþlarýnýn (mavi mum) ortalamasý / n günün alt kapanýþlarýnýn (kýrmýzý mum) ortalamasý
RSI'nin en yaygýn süresi 14 gündür, fakat yatýrýmcýlar tercih ettikleri süreyi serbestçe seçebilirler. Konsolide piyasalarda iyi netice veren en yaygýn osilatörlerin biridir.
Yukarýdaki formüldeki RS 1'se n günün üst kapanýþlarýnýn ortalamasý, n günün alt kapanýþlarýnýn ortalamasýyla eþittir ve RSI böylece 50 olur. Bu durumda piyasadaki yükselen güçlerle alçalan güçler eþittir. RSI > 50 ise yükselen güçler alçalan güçlerden daha büyüktür. RSI < 50 ise alçalan güçler yükselen güçlerden daha büyüktür. RSI > 70 ise piyasa alýcýlara boðulmuþtur ve fiyatlar muhtemelen düþüþe geçecektir. RSI <30 ise piyasa satýcýlara boðulmuþtur ve fiyatlar muhtemelen yükselmeye baþlayacaktýr.
Ývme Ýndikatörü
Ývme indikatörü ("Momentum Index), bir döviz çiftinin deðer deðiþtirme hýzýný ölçmektedir.
Ývme = V - Vn
V = son kapanýþ fiyatý
Vn = geçmiþteki n süresinindeki kaoanýþ fiyatý
Kapanýþ fiyatýnda bir deðiþiklik yoksa Ývme 0 olur. Bu deðer osilatörün orta çizgisini oluþturur. Kapanýþ fiyatlarý yükselmiþse Ývme 0'dan daha yüksek olur ve kapanýþ fiyatlarýnda düþüþ meydana gelmiþse Ývme deðeri negatif olur. En yaygýn süre yine 14 gündür, ama yatýrýmcýlar yine istedikleri süreyi seçebilirler. Ývme çizgisi üst kenarýna yaklaþýrsa alýcýlar piyasaya fazla yüklenmiþ ve fiyatýn düþüþe geçemesi beklenebilir. Ývme çizgisi alt kenara yaklaþýrsa satýcýlar piyasaya fazla yüklenmiþ ve fiyatýn yükselmesi beklenebilir. Ývme indikatörünün sabitlenmiþ deðerleri olmadýðý için üst ve alt kenarlarýnýn deðersel anlamý deðiþkendir ve yatýrýmcýlar dövizlere gör farklý kenar deðerleri belirleyebilir.
Fiyat grafiðindeki eðilim çizgisiyle Ývme indikatörünün eðilim çizgisinin birbirine ters açýda durmasý piyasanýn zayýflayacaðýný veya fiyatlarýn yön deðiþtireceðini gösterebilir.
Ývme indikatöründeki çizginin ortadaki sýfýr deðerli hattý geçmesi genel eðilimin yön deðiþtirdiðini veya deðiþtireceðini gösterir. Çizginin sýfýr hattýný aþaðýdan yukarýya geçmesi, alým sinyali olarak kabul edilir. Bubu tersiyse satýþ sinyali olarak kabul edilir.
Alýntý ile Cevapla
